از دوران کودکی اصطلاح کرم خوردگی دندان یا کرم دندان به گوش ما خورده است !

بسیاری از ما وقتی بچه بودیم، از سوی بزرگترهایمان تهدید می شدیم که اگر مواظب دندان هایمان نباشیم ،”کرم” دندان هایمان را میخورد .

همین الآن هم اصطلاح “کرم خوردگی”، (به جای پوسیدگی) بین بسیاری از مردم رواج دارد . ولی پاسخ این سوال را که واقعا چرا اصطلاح “کرم خوردگی” برای پوسیدگی دندان رایج شده است و کرم چه ارتباطی با دندان دارد را می توانید در ادامه با خواندن این مقاله، دریابید !

در بسیاری از فرهنگ‌های دنیا، اشاره به کرم دندان وجود دارد. اشاره به کرم خوردگی دندان‌ها در زبان های زنده دنیا، علاوه بر بار استعاری، از پیشینه تاریخی باورمندی برخوردار است.در انگلستان تصور میشد که کرم‌هایی شبیه مارماهی عامل پوسیدگی دندان‌ها هستند!در شمال آلمان کرم دندانی را به رنگ‌های خاکستری،قرمز و آبی تصور می‌کردند و با لاروها مقایسه می‌شدند. کرم‌های دندانی در فرهنگ‌های مختلف ، نماد شیاطین تلقی می‌شوند!

در جمجمه‌های پیدا شده از یک میلیون سال قبل آثاری از پوسیدگی دندانی دیده می شوند. آغاز دوره کشاورزی و رشد رژیم کربوهیدراتی موجب افزایش شیوع پوسیدگی در انسان‌ها شد. در متون سومری، مصری و ژاپنی اشاره هایی به “کرم” دندان وجود دارد. در رم باستان،مردم برای کاهش آلام دندان درد، به سنت آپولو متوسل می شدند!

دلاک جراح ها در همه جای دنیا وظیفه خارج کردن دندان‌های پوسیده و جلوگیری از گسترش عفونت را بر عهده داشتند. این دلاکان در نبود بی حسی موضعی از مخدر‌ها و الکل برای کاهش درد حین خارج کردن استفاده می کردند (ماده بی حسی نواکائین در 1905 توسط شیمیدان آلمانی آلفرد اینهورد معرفی شد). با همه این تمهیدات، کشیده شدن دندان برای یک فرد در حد یک شکنجه، دردناک بود! هر چند که این شکنجه، با توجه به اینکه آنتی بیوتیک‌ها به دنیای علم معرفی نشده بودند، در موارد زیادی به قیمت زنده ماندن فرد مبتلا و نجات از گسترش عفونت، تمام میشد.
پیرفوچارد (Pierre Fauchard) با چاپ کتابی با نام” جراح دندانپزشک” در سال 1728 برای اولین بار باور “کرم دندان” را مردود دانست و ارتباط پوسیدگی دندان با مواد قندی را مطرح کرد.اما تا حوالی 1890 طول کشید تا میلر مکانیسم ارتباط پوسیدگی دندان با قندها را از طریق مطرح کردن علت “میکروارگانیسم ها” ( میکروب‌ها) برای پوسیدگی ها،توضیح دهد.

چرا کرم دندان ؟

پوسیدگی دندان در گونه‌های مختلف تاریخچه ای 15000 ساله دارد! اما تا حدود سال های 1700 میلادی ، راز پوسیده شدن دندان‌ها کشف نشده بود!
انسان متوجه شد که با برداشتن تاج دندان ، به حفره ای خالی می‌رسد که حاوی جسمی کرم مانند است!این جسم کرم مانند ( که امروزه می دانیم همان پالپ یا عصب دندان است) بعد از اینکه خارج میشد، در بسیاری از موارد درد را برای مدت طولانی کاهش می داد یا قطع می کرد. بنابراین این تصور ایجاد میشد که عامل خرابی دندان ، کرمی است که وقتی خارج شود ، درد برطرف می‌شود.
شباهت آفت و کرم خوردگی میوه ها ، محصولات کشاورزی و چوب هم علت دیگری بوده است که توصیف فساد دندان (پوسیدگی) را از نظر برداشت ذهنی و همچنین استعاره ای مشابه کرم خوردگی می کرد .