ایراد بسیار بزرگ پروتز متحرک دندان جدا از بحث متحرک بودن و مشکلات مربوط به آن، عدم جلوگیری از تحلیل استخوان باقیمانده است. بنابر این دیر یا زود این پروتز ها گیر خود را از دست داده و اصطلاحاَ لق می شوند که نیاز به قالب گیری و تصحیح دارند .
در عین حال این پروتز ها نیاز به مراقبتهای خاصی دارند و شب ها باید حتما از دهان خارج شوند.
مشکلات پروتز متحرک
پروتز دندانی جدید مانند کفش نو که تا چند روز پا را می زند، ممکن است تا مدتی برای صاحب خود مشکل ایجاد کند. پروتز برای چند هفته ممکن است ناراحت بنظر آید تا اینکه به آن عادت کنید. حتی قبل از اینکه عضلات گونه و زبان یاد بگیرند تا آن را در جای خود نگهدارند. ممکن است احساس کنید پروتز لق است. ممکن است دهان کمی دچار التهاب یا زخم شود و یا بطور موقت کمی افزایش جریان بزاق را حس کنید. بتدریج که دهان به پروتز عادت می کند، این مشکلات کاهش می یابد. معمولاً بعداز تحویل پروتز یک یا چند جلسه پیگیری و ملاقات مجدد با دندان پزشک لازم است
دست دندان را از دهان جدا کنید !
پروتزهای متحرک را نمی توان در تمام طول روز در داخل دهان نگه داشت . دندان پزشکان توصیه می کنند در طول شبانه روز در حدود هشت ساعت پروتزهای متحرک را از دهان خارج کنید تا بافت لثه فرصت استراحت و بازسازی داشته باشد. طی این مدت بافت های تحت پوشش پروتز می توانند با هوای آزاد در تماس باشند. اگر پروتز از دهان خارج نشود میکروب های مضربی هوازی در آن محل رشد کرده و باعث تخریب نسوج باقیمانده می شوند. به علاوه لازم است لثه ها با مسواک نرم برای دندانهای قبلی ماساژ داده شوند. وقتی از پروتزها استفاده نمی شود باید در آب یا محلول نگهداری ویژه پروتز در یک ظرف دربسته قرار داده شوند، زیرا خشک شدن به شکل آن ها آسیب می رساند.
نگهداری از دندان مصنوعی
کسانی که از دندانهای مصنوعی متحرک استفاده می کنند باید علاوه بر شست و شوی دندانهای طبیعی، دندانهای مصنوعی را هم، مرتب تمیز کنند. برای حذف خرده های مواد غذایی و پلاک از سطح پروتز ، هر روز آن را مسواک کنید. این کار مانع تغییر رنگ یافتن پروتز نیز می شود. دست دندان را هرگز با مواد سفیدکننده قوی نشویید چون ممکن است نواحی صورتی رنگ پروتز را سفید کند. بهترین راه استفاده از قرص های ضدغفونی کننده دست دندان است که در داروخانه ها به فروش می رسند. هرگز پروتز ها را در آب داغ قرار ندهید، زیرا باعث تاب برداشتن پروتز می شود.
سرویس مجدد دست دندان
با گذشت زمان و افزایش سن، دهان بطور طبیعی تغییر می کند و ممکن است نیاز به تنظیم مجدد پروتز باشد. استخوان و لثه ها تحلیل رفته و پروتز لق می شود. پروتز لق مشکلات متعددی مثل زخم و عفونت را ایجاد می کند. بنابراین اگر پروتز شما لق شده است، فوراً به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا مجدداً تنظیم شود.
خود شما مجاز به تنظیم و ترمیم پروتز دندانی خود نیستید. ممکن است با این کار شما ضرر جدی به پروتز و سلامتی خود وارد کنید. این کار به پروتز صدمه وارد کرده و باعث عدم تطابق صحیح آن در دهان و بروز التهاب و زخم می شود. اگر پروتز شما تطابق خوبی نداشت، دچار شکستگی یا ترک خوردگی شد یا یکی از دندان ها لق شد، بلافاصله به ملاقات دندانپزشک بروید. اغلب در همان روز، دندانپزشک می تواند تغییرات و تعمیرات لازم را انجام دهد. در موارد پیچیده تر ممکن است لازم باشد، پروتز به لابراتوار فرستاده شده و ترمیم گردد.
چسباندن دندان مصنوعی به دهان
معمولا کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند از گیر دست دندان فک پایین گله دارند. سطح استخوانی کم و حرکت زبان باعث می شود پروتز فک پایین روی آرواره پایین سوار نباشد و حین حرف زدن و غذا خوردن حرکت کند. چسب های مخصوصص دندان مصنوعی در این موارد به کمک دست دندان می ایند.
برای استفاده از چسب، باید دست دندان را شست و خشک کرد، سپس در سه نقطه از داخل پروتز، به اندازه یک نخود، چسب را قرار دهید و دست دندان را در دهان گذاشته، چند دقیقه ای صبر کنید تا چسب خودش را بگیرد و ثابت شود. تنها نکته آن است که باید پس از خوردن غذا پروتز را شست تا چسب کاملا از درون پروتز پاک شود. اگر چسب دندان شسته نشود، لایه لایه روی هم انباشته شده و محلی برای تجمع میکروب ها خواهند شد.
گاهی یک نفر می تواند تا ۱۰ سال با دست دندانش سر کند ولی بعضی ها بعد یکی دو سال باید آن را عوض کنند. این زمان وابسته به سرعت تحلیل استخوان است. خانم ها به دلیل تغییرات هورمونی این تغییرات استخوانی را بیشتر تجربه کرده و باید پروتز را زود تر عوض کنند. افراد عادی تا ۵ سال می توانند از یک دست دندان استفاده کنند.
ایرانی های بی دندان!
سی درصد افراد بالای چهل سال در ایران، دچار بی دندانی کامل در یک یا هر دو فک هستند. به عبارت دیگر نزدیک به یک سوم ایرانیان می ان سال بی دندان هستند. پنجاه تا شصت و پنج درصد آن ها نیز دچار بی دندانی پارسیل (بدون در نظر گرفتن دندان های عقل) هستند. این آمار در مناطق محروم و دور افتاده که از سطح بهداشتی نسبتا مطلوبی برخوردار نیستند و آب مصرفی آنان حاوی فلوراید نیست، به دلیل رشد پوسیدگی که در نهایت منجر به از دست رفتن دندان ها می شود، چشمگیر تر است.