دندان شکسته یا ترک خورده ، دندانی است که ساختار آن به دلایل مختلف دچار ترک و آسیب شده است.
انواع ترک خوردن و شکستگی دندان
شکستگی و ترک خوردن دندان حالت های مختلف به شرح زیر دارد:
- دندان ترک خورده: در این حالت ترک خوردگی از سطح رویی دندان شروع شده و به سمت ریشه امتداد پیدا می کند. گاهی اوقات این ترک خوردگی ممکن است در زیر خط لثه ادامه پیدا کرده و به ریشه برسد. دندان ترک خورده به دو بخش مجزا تقسیم نمی شود، اما بافت نرم داخل دندان معمولاً در نتیجه ترک خوردگی آسیب می بیند.
- ترک های ریز: این ترک ها فقط سطح خارجی مینای دندان را تحت تاثیر خود قرار می دهد. این نوع ترک ها در دندان های همه افراد بزرگسال مشاهده می شود و دردی برای بیمار ایجاد نمی کند. ترک های ریز دندان نیازی به درمان ندارند.
- ترک خوردگی کاسپ: کاسپ بخش های دارای برآمدگی در سطح دندان است. در صورتی که ناحیه کاسپ دچار آسیب شود، دندان ممکن است دچار شکستگی شود. فرد معمولاً در این حالت یک دندان درد شدید در زمان جویدن احساس خواهد کرد.
- دندان تکه شده: این مشکل اغلب در صورت درمان نشدن ترک خوردگی دندان ایجاد می شود. در این حالت دندان به دو بخش مجزا تقسیم می شود. ترک خوردگی های عمودی ریشه انواع خاصی از ترک خوردگی هستند که از ریشه دندان شروع شده و به سمت سطح دندان ادامه پیدا می کنند.
-
علت ها و دلایل
بسیاری از عوامل می تواند باعث ایجاد شکستگی دندان و ترک خوردگی دندان ها شوند. برای مثال در این زمینه می توان از موارد زیر نام برد:
- سایش بیش از حد دندان ها به یکدیگر که می تواند آنها را در معرض فشار بسیار زیاد قرار دهد.
- وجود پر کردگی زیاد در دندان که باعث ضعیف شدن ساختار آن می شود.
- جویدن یا گاز گرفتن اجسام سخت همچون یخ، شیرینی های سفت شده، هسته میوه یا استخوان.
- وارد شدن ضربه به چانه یا فک پایین.
- ابتلا به بیماری لثه در صورتی که این بیماری باعث از بین رفتن استخوان شود. این شرایط می تواند احتمال ایجاد ترک خوردگی در ریشه دندان را افزایش دهد.
- تغییرات سریع در دمای دهان.
چگونه می توان از وجود ترک خوردگی دندان مطلع شد؟
شناسایی علائم این مشکل دشوار است و نشانه های مشکل در افراد مبتلا بسیار متفاوت می باشد. در این حالت ممکن است شما با درد در زمان جویدن غذا مواجه شوید و این درد بطور خاص هنگام آزاد سازی فشار جویدن از روی دندان احساس می شود. همچنین دمای کم و زیاد غذا و به خصوص مصرف غذاهای سرد نیز می تواند باعث ایجاد ناراحتی در فرد شوند. علاوه بر این ممکن است در این حالت بیمار با حساسیت به غذاها و نوشیدنی های شیرین روبرو شود، اما علائمی از ایجاد پوسیدگی در دندان های وی وجود نداشته باشد. به هر حال، هنگام ایجاد ترک خوردگی دندان، ممکن است یک ناحیه کوچک از لثه کنار دندان آسیب دیده دچار ورم شود.
در صورتی که درد شما شدید است، از داروهای مسکن مشابه آنچه برای کاهش سر درد استفاده می شود، برای رفع مشکل خود و کنترل درد استفاده کنید. همچنین در صورت مصرف سایر داروها همیشه درباره این موضوع با پزشک یا متخصص داروسازی صحبت کنید.
چرا ترک خوردگی در عکس برداری رادیولوژی مشخص نمی شود؟
متاسفانه، عکس برداری رادیولوژی اغلب نمی تواند ایجاد ترک خوردگی در دندان ها را مشخص کند. دلیل وجود این شرایط به خاطر این است که پرتو رادیولوژی می بایست موازی با زاویه ترک قرار گیرد تا به این ترتیب امکان نفوذ به آن را داشته باشد.
به هر حال، گاهی اوقات ممکن است بعضی از سایر علائم ترک خوردگی در عکس برداری رادیولوژی مشخص شود. هنگامی که یک ترک خوردگی عمودی ریشه وجود داشته باشد، اگر ترک خوردگی به اندازه کافی امتداد داشته باشد، از بین رفتن عمودی استخوان نزدیک ریشه در عکس رادیولوژی قابل مشاهده است. در این حالت دندان پزشک ممکن است از یک ذره بین یا چراغ قوه برای شناسایی محل ترک خوردگی بر روی دندان استفاده کند. علاوه بر این دندان پزشک می تواند از یک رنگ خاص برای دنبال کردن مسیر ترک خوردگی استفاده نماید.
آیا نیازی به درمان این مشکل وجود دارد؟
بله. مهم است که در اسرع وقت و در کوتاه ترین زمان ممکن برای کمک به درمان موثر مشکل با دندان پزشک ملاقات شود. اگر این مشکل درمان نشده به حال خود رها شود، ترک خوردگی دندان می تواند باعث مرگ عصب و تشکیل آبسه در محل شود. در این حالت ممکن است دندان نیاز به عصب کشی یا حتی کشیده شدن پیدا کند. در مواردی که مشکل جدی تر شود، دندان ممکن است به دو تکه تقسیم شود. اگر این شرایط برای شما اتفاق افتاد، دندان پزشک دیگر نمی تواند دندان شما را نجات دهد و در نتیجه مجبور خواهد شد دندان شما را بکشد.
آیا امکان از دست دادن دندان در این شرایط وجود دارد؟
گاهی اوقات هنگام ایجاد ترک خوردگی و شکستگی ممکن است نیاز به کشیدن دندان وجود داشته باشد، اما انجام این کار در همه شرایط لازم نیست. بنابراین به منظور جلوگیری از ایجاد این شرایط، لازم است در اسرع وقت در این رابطه با دندان پزشک ملاقات شود.
چگونه امکان ترمیم دندان های ترک خورده وجود دارد؟
نوع درمان مورد نیاز در این شرایط بستگی به مقدار آسیب وارد شده به دندان دارد. به همین خاطر لازم است با تیم دندان پزشکی درباره بهترین روش درمانی مناسب برای حل مشکل صحبت شود. روش های درمانی قابل استفاده در این حالت به شرح زیر هستند:
- باندینگ: در این حالت از رزین پلاستیک برای پر کردن ترک خوردگی استفاده می شود. این روش می تواند به سادگی یک ترک خوردگی ایجاد شده در سطح دندان را درمان کند. علاوه بر این در این روش امکان ترمیم ظاهر دندان نیز وجود دارد.
- کانتورینگ زیبایی: از این روش زمانی استفاده می شود که ترک خوردگی بسیار کوچک باشد. در این حالت لبه زبر دندان گرد شده و صیقل داده می شود تا به این ترتیب ترک خوردگی از بین برود.
- لامینیت (ونیر): به دلیل اینکه ونیر دندان یک روکش ماندگار است و برای کار گذاشتن آن نیاز به برداشتن بخش بسیار کمی از دندان در ابتدا وجود دارد، این روش درمانی یک راهکار ایده آل در زمانی است که هنوز یک مقدار قابل توجه از ساختار دندان باقی مانده باشد. به هر حال، روکش ونیر یک لایه بسیار نازک ساخته شده از پرسلاین یا مواد پلاستیکی است که بر روی سطح جلوی دندان قرار می گیرد. جهت آشنایی بیشتر با لامینت (ونیر) دندان بر روی لینک کلیک کنید
- روکش دندان: از روکش دندان برای دندانی استفاده می شود که امکان استفاده از ونیر برای آن وجود ندارد. در حقیقت روکش بخش باقیمانده از دندان را می پوشاند و باعث قوی شدن ساختار باقیمانده دندان و ایجاد ظاهر طبیعی برای آن می شود. در صورتی که عصب دندان دچار آسیب شده و عفونت کرده باشد، ممکن است قبل از روکش کردن دندان نیاز به عصب کشی آن وجود داشته باشد. انجام این کار شامل خارج کردن تمام عفونت ایجاد شده از کانال ریشه است. در ادامه ریشه تمیز شده و با مواد مخصوص پر می شود تا از ایجاد عفونت بیشتر در آن جلوگیری شود. در نهایت دندان با یک روکش پوشانده می شود تا حمایت اضافی لازم از ساختار باقیمانده دندان صورت گیرد. جهت آشنایی بیشتر با روکش دندان بر روی لینک کلیک کنید
پس از درمان دندان ترک خورده، آیا دندان بطور کامل بهبود پیدا می کند؟
بر خلاف حالتی که استخوان ها دچار شکستگی می شوند، ترک خوردگی دندان هیچگاه بطور کامل بهبود پیدا نمی کند. پس از درمان، ترک ممکن است با گذشت زمان بیشتر شود و هنوز هم احتمال از دست دادن دندان وجود دارد. علاوه بر این هنوز مهم است که از روش درمانی مناسب برای دندان استفاده شود، زیرا اکثر دندان های ترک خورده می توانند برای سال ها پس از درمان به کار خود ادامه دهند. تیم دندان پزشکی شما می تواند به شما درباره مشکلات خاص احتمالی اطلاعات لازم را ارائه کند و روش درمانی مناسب برای حل مشکل را به شما پیشنهاد نماید.
آیا می توان ترک خوردگی دندان را متوقف کرد؟
انجام این کار بطور کامل امکان پذیر نیست، اما به این منظور می توان اقدامات احتیاطی زیر را مورد توجه قرار داد:
- استفاده از محافظ دهان: اگر شما دندان ها خود را در طول شب به یکدیگر فشار می دهید (دندان قروچه)، می توانید از یک محافظ شبانه برای حفاظت از دندان های خود استفاده کنید. همچنین در صورت انجام فعالیت های ورزشی، می توان از محافظ های دهان سفارشی و مخصوص رشته ورزشی برای پیش گیری از آسیب دیدگی استفاده کرد.
- اجتناب از جویدن یا گاز گرفتن اجسام سخت.
هزینه و قیمت
مبلغ این هزینه بستگی به نیازهای درمانی شما دارد. در این رابطه ممکن است نیاز به پرداخت هزینه اضافی در صورتی وجود داشته باشد که در نتیجه مشکل عوارض جانبی برای شما ایجاد شده و این عوارض نیاز به روش های درمانی جداگانه داشته باشند.