مهمترین مزیتی که استفاده از لیزر در درمانهای دندانپزشکی دارد، کاهش استرس ناشی از صدای توربین های دندانپزشکی و عدم لرزش وسیله است. اما در کنار این مزیت باید از آسیب های احتمالی آن آگاه بود.
حفره دهان شامل بافت های نرم و سخت متعددی می باشد. بافت نرم شامل عضلات، پوست مخاط و بافت سخت شامل دندانها، استخوانها ، مفصل TMJ می باشد. وجود چنین ساختمان بیولوژیک پیچیده ای ، در ناحیه ای محدود و کوچک در هیچ قسمتی از بدن دیده نمی شود و همین موضوع سبب کاربرد لیزر در دندانپزشکی شده است.
مزایای لیزر برای بیمار و دندانپزشک چیست ؟
لیزر به علت بی خطر بودن، کاربردهای وسیع، صرفه جویی در وقت و هزینه بیمار و اثرات ضد التهاب، ضد درد و اثرات بیولوژیکی تحریکی و دوباره سازی Regeneration کمک شایانی به بیمار می کند همچنین به علت سهولت کار، تسریع در درمان، کاربردهای متنوع استفاده توامان در بافت نرم و سخت و نیاز به حداقل بی حسی، حس آرامش دادن به بیمار و درمان کمکی در بسیاری موارد، کمک شایانی به دندانپزشک در ارائه خدمات بهتر به بیمار می کند.
آیا لیزر درمانی برای بزرگسال و کودکان قابل انجام است ؟
بلی – لیزر درمانی پالپوتوی و ارتودنسی اطفال و کودکان کمک قابل توجهی به دندانپزشک می کند . اما طول موج و دوز موثر توسط دندانپزشک تعیین می شود . پاسخ هر فرد نیز به درمانهای مختلف مورد توجه قرار می گیرد .
مکانیسم اثر لیزر در بیماری های دهان چگونه است ؟
لیزر به دلیل تاثیر روی تقویت متابولیسم و خون رسانی ، فعال کردن سیستم ایمنی ، تاثیر روی بافت پاتولوژیک و اثر ضد التهابی و کنترل درد کاربرد وسیعی دارد .
تسریع التیام بافت زخم چگونه صورت می پذیرد ؟
این امر به دو دلیل عمده
الف – تقویت تشکیل بافت گرانولاسیون صورت می گیرد و در واقع منجر به پرولیفیراسیون سلولها می شود .
ب – اپیتلیزاسیون غشاء مخاطی دهان و پوست صورت که یکی از مهمترین خواص درمانی لیزر است
آیا لیزر بافت سخت و نرم متفاوت می باشد ؟
بلی – معمولا لیزر هلیوم ، نئون برای بافت نرم و لیزر نیمه رسانای مادون قرمز برای بافت سخت بکار گرفته می شود . بیشترین کاربردهای مربوط به لیزرهای هلیوم نئون با توان 4 -2 میلی ولت است ، که هم بصورت تابشی پیوسته و هم پالسی مورد استفاده قرار می گیرند .
در حفره دهان ، تابش پیوسته به اندازه تابش پالسی موثر می باشد .
زمان تابش بین 5 – 3 دقیقه با دوز 5/ تا 3 ژول به سانتی متر مربع متغیر می باشد .
تابش از نزدیکترین فاطله صورت می پذیرد . لازم به ذکر است تمامی موارد فوق در طول درمان مرتب مورد کنترل دقیق قرار می گیرد .
کاربرد لیزر در بی حسی افراد چگونه است ؟
بعضی از بیماران به سختی به بی حسی می رسند . با تابش اشعه لیزر روی ریشه دندان ، سیر کولاسیون (گردش ) خون بهبود پیدا کرده و بی حسی موادی چون لیدوکائین سریعتر ایجاد می شود . زمان بی حسی نیز به همین علت کاهش می یابد ، این امر به خصوص برای اطفال موثر است
عملکرد لیزر در درمان ریشه چگونه می باشد و چگونه در حذف بیشتر باکتریها تاثیر چشمگیری دارد ؟
همانگونه که می دانید میکروبها در توبولهای عاجی نفوذ می یابند . در زمان درمان ریشه با روشهای قدیمی عمق ورود مواد ضد عفونی کننده مانند EDTA ، کلرهگزیدین ، هیپوکلریت 100 میکرون می باشد اما باکتری می تواند در عمق 1000 میکرونی نیز نفوذ کند . عمق نفوذ لیزر 980 میکرون می باشد به این ترتیب 10 برابر روشهای قدیمی در حذف باکتریها و میکروبهای عمقی موثر می باشد .
همچنین در عصب کشی دندان یا درمان ریشه ، به علت Instrumentation over یعنی رد شدن فایل از انتهای ریشه دندان ، درد ایجاد می گردد که با تابش 3 – 2 ژول روی ریشه ، درد تخفیف می یابد .
معایب و محدودیتهای استفاده از لیزر در دندانپزشکی :
۱- در صورتیکه دقت کافی در استفاده از لیزر صورت نگیرد ، لیزر باعث آسیب جدی به چشم می شود. این آسیب می تواند ناشی از جذب انرژی توسط قرنیه و یا شکبیه چشم باشد . به همین علت باید حتما چشمان بیمار را با عینک محافظ پوشاند.
۲- مورد دیگری که باید در نظر داشت این است که هر دندانپزشکی که از لیزر استفاده می کند باید از ریسک های احتمالی آن کاملا آگاه باشد و برای استفاده از دستگاه مورد نظر کاملا تعلیم دیده باشد و دوره های مخصوص لیزر تراپی را گذرانده باشد.
۳- یکی دیگر از معایب کاربرد لیزر ، گران بودن آن است. برای بهره جستن از مزایای لیزر باید چندین برابر خدمات معمول دندانپزشکی هزینه کنید. اما اگر جزو کسانی هستید که به دلیل ترس از دندانپزشکی و ابزار معمول آن، جرات قدم گذاشتن در مطبهای دندانپزشکی را ندارید، میتوانید با بهرهجستن از لیزر ، تجربهای متفاوت از دندانپزشکی داشته باشید.