در بسیاری از افراد دندان عقل فرصت و امکان رویش و قرار گرفتن در قوس فکی را ندارد و به اصطلاح «نهفته» میماند.
دندان عقل به هشتمین و آخرین دندان در هر قوس فکی گفته میشود که بین ۱۷ تا ۲۵ سالگی (در برخی افراد امکان دارد زودتر هم رویش کند) در دهان میروید و دندانپزشکان اصطلاحا آن را «آسیای سوم» مینامند .
از جمله دلایل نهفته ماندن دندان عقل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارث
- بیماریهای دوران کودکی (کم خونی، راشیتیسم)
- عدم هماهنگی رشد استخوان فک با اندازه دندانها
همچنین ممکن است قسمتی از تاج آنها به طور ناقص در دهان ظاهر میشود ، که در این صورت به آن «دندان عقل نیمه نهفته» گفته میشود.
مشکلات دندان عقل
اغلب افراد جامعه مشکلاتی با دندان عقل دارند . از جمله دردسرهایی که دندانهای عقل روییده، نهفته و نیمه نهفته میتوانند ایجاد کنند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اثر فشاری محدودیت فضا در قوس فکی یا رشد دندان عقل در جهات نادرست موجب مشکلاتی مانند این موارد میشود:
۱. تحلیل ریشه دندان آسیای دوم (در صورت الگوی رشدی نادرست دندان (به صورت افقی))
۲. تشکیل کیستها و تومورهای با منشا دندانی در اطراف دندان عقل نهفته که بسته به نوع ضایعه ممکن است خوش خیم و یا بد خیم باشند.
۳. تضعیف استخوان فک توسط یک دندان نهفته و عدم استحکام مکانیکی استخوان فک در برابر ضربه
۴. نامرتب شدن و درهم ریختگی بقیه دندانهای فک
خارج کردن دندان عقل
دندانهای عقل نقش چندانی در جویدن غذا ندارند و با توجه به مشکلاتی که ذکر شد، این دندان ممکن است لازم شود تا توسط دندانپزشک از فک خارج شوند.
البته گاهی خارج کردن آن به خاطر احتمال آسیب به اعصاب توصیه نمیشود.
بهترین سن برای خارج کردن دندان عقل از دهان ، زیر ۲۰ سالگی است. البته در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی هم امکان خارج کردن آنها وجود دارد، ولی پس از ۴۰ سالگی کشیدن دندان عقل دشوارتر میشود.
خارج کردن این دندان ممکن است عوارضی مانند خونریزی، درای ساکت، آسیب به اعصاب و… داشته باشد .