داشتن لبخند زیبا به زیبایی چهره ی ما و ارتباط موثر ما سایر افراد تاثیری غیرقابل انکار دارد . طرح لبخند خطی تصوری می باشد که در امتداد لبه های دندان های بالایی ، و در بهترین حالت تا انحنای لب پایینی در هنگام لبخند ادامه دارد .
اصلاح طرح لبخند بر خلاف ترمیم دندان و بیماری های لثه که بسیاری از مواقع به شکل مجبوری انجام می گیرد اکثرا اختیاری می باشد . زیباسازی لبخند به وسیله چند روش زیبایی میسر می شود مانند روکش گذاری ، باندینگ کامپوزیت ، سفید کردن دندان و کاشت دندان …
دندانپزشکی رشته ای که از روزگاران قدیم در میان اطبا و مردم عادی رواج داشته و پزشکان در هر سرزمینی با توجه به امکانات موجود و روش های مختلف سعی در درمان مشکلات دندان داشته اند. در روزگاران گذشته علم دندانپزشکی به تسکین درد دندان و همچنین کشیدن دندان های خراب محدود می شد. زمانی که بیماران به درد دندان مبتلا می شدند، توانایی و تخصص دندانپزشک در تسکین درد بیمار خلاصه می شد و در صورتی که دندان بیمار پوسیده یا خراب بود، روش کندن دندان به عنوان بهترین روش درمانی به شمار می رفت.
با گذشت زمان و روند رو به رشد دانش بشری، در دانش پزشکی تحولات زیادی صورت گرفت که شاخه دندانپزشکی نیز از این پیشرفت ها بی نصیب نماند. به طوری که علم دندانپزشکیِ حالِ حاضر، تنها به تسکین درد و کشیدن دندان محدود نمی شود، بلکه پیشگیری از ابتلا به بیماری های دهان و دندان ، ترمیم و بازسازی دندان های خراب نیز شاخه جدیدی از دندانپزشکی محسوب می شوند. علاوه بر این، اصلاح طرح لبخند و زیباسازی دندان ها نیز به یکی از مهمترین روش های درمانی در دانش دندانپزشکی تبدیل شده و هر روز نیز شاهد تکامل این شاخه هستیم.
به طور کلی تاریخچه اصلاح طرح لبخند را می توان به چندین دوره تقسیم کرد که عبارتند از:
1- دوره باستان
براساس تحقیقات به عمل آمده در زمینه باستان شناسی، جمجمه هایی از انسانها مربوط به 25 هزار سال پیش کشف شده که در آنها دندانهای پوسیده مشاهده شده است. اولین درمانهای پوسیدگی دندان در میان سومریان دیده شده که در یک متن مربوط به پنج هزار سال پیش از کرمها به عنوان اصلی ترین دلیل پوسیدگی نام برده اند.
اقوام مایاها که در گواتمالا و هندوراس فعلی زندگی می کردند، برای زیبا کردن دندان های خود، از اینله استفاده کرده اند. اینله ها سنگ های تزئینی زیبایی بوده که برای استفاده از آنها ابتدا دندان را تراش و سپس این سنگ های زیبا را بر روی آن قرار می دادند. سرانجام اینکه هنوز هم این روش زیبایی ادامه دارد و کاشت اینله و اونله از آن زمانها مرسوم شده است. سنگ هایی که در دوران باستان برای زیبایی دندان ها استفاده می شد، عمدتا از جنس اسپکتروگرافی و کلسیم بوده است.
مسواک نیز که تاثیر زیادی بر سلامت و زیبایی دندان ها دارد از گذشته های دور در میان اقوام سیک و میسواک رواج داشته و نام مسواک نیز از همین اقوام گرفته شده است. آنها مسواک ها را از درخت سالوادورا پرسیکا تهیه می کردند که اندازه آن نیم اینچ بوده و هر روز آن را در آب شستشو می دادند تا الیاف های آن نیز از یکدیگر جدا شود. از آنجا که چوب این درخت حاوی ماده اسید تانیک و بی کربنات سدیم است، موجب بهبودی و درمان بیماری های لثه نیز می شد.
2- در دوره قرون جدید
در دوره قرون وسطی هیچ تحول جدید در دندانپزشکی زیبایی ترمیمی صورت نگرفت. اما در سال 1559 قلم جرم گیری دندان ساخته شده که از طریق آن دندانها تمیز و جرم گیری می شدند و در سده 18 میلادی، شاخه های جدیدی وارد دندانپزشکی شده که عبارتند بودند از کشیدن دندان ها با Turnkay ، تمیز کردن دندانها با کاغذ تراش (Seraper) و برداشت پوسیدگی های دندان بود. تمامی این کارها با استفاده از تجهیزات ابتدایی انجام می شد که یک تحول جدید در عرضه اصلاح طرح لبخند به شمار می رود.
در سال 1868 نیز صندلی دندانپزشکی توسط «جامس بیل ماریسون» اختراع شد که در عرصه دندانپزشکی یک تحول جدید محسوب می شد. سرانجام در دهه 1840 در ایالت مریلند، اولین بار دانش دندانپزشکی وارد دانشگاه بالتیمور شد و پس از آن در سال 1844، مواد بی حس کننده دندان توسط یک دندانپزشک آمریکایی به نام Hartford کشف شد. این ماده در درمان های زیبایی و اصلاح طرح لبخند ، کمک زیادی به دندان پزشک زیبایی می کرد. سرانجام در دهه 1920 نیز دستگاه اشعه ایکس و استریلیزاتور پا به عرصه دندانپزشکی نهاد. اولین کلینک دندانپزشکی نیز در سال 1913 تاسیس گردید.
- دوره معاصر
اصلاح طرح لبخند در قرن معاصر با سرعت بیشتری پیشرفت داشت به طوری که می توان گفت در یک قرن اخیر پیشرفت دانش دندانپزشکی چندین برابر پیشرفت ها در هزاران سال گذشته بوده است. در این قرن تحولات عظیمی رخ داد که عبارتند از:
– در سال 1930، ارتودنسی و در سال 1946، جراحی دهان وارد عرصه دندانپزشکی زیبایی ترمیمی شد.
– سال 1948 برابر بود با ورود پاتولوژی دهان و دندان بیماران به عرصه دندانپزشکی و در همین سال پروتزهای ثابت دندانی اختراع شدند. یک سال بعد نیز شاخه دندانپزشکی کودکان شکل گرفت.
– در سال 1951 دندانپزشکی اجتماعی پایه گذاری شد.
– در سال 1964 اندودانتیکس وارد رشته دندانپزشکی شد