پروتز ثابت دندان
پروتز ثابت دندان
به اعضاي مصنوعي بدن پروتز گفته مي شود ، منظور از پروتز در دندانپزشكي ، دندانهاي مصنوعي مي باشند و پروتز ثابت دندان به پروتزی اطلاق مي گردد كه بر روي دندان يا دندانهاي پايه چسب خورده و ثابت مي گردد . پروتز ثابت شامل روكش و بريج (پل) مي باشد. روكش بر روي يك دندان تراش خورده سوار مي شود , بريج نيز بر روي دندان های پايه كناری قرار مي گيرد و شامل دندان های جايگزين شده نيز مي باشد .
ونير
امروزه ديگر دليلي ندارد كه فاصله بين دندان ها يا دندانهاي رنگ گرفته، بدشكل و كج خود را تحمل كنيد . يك ونير كه روي دندانهاي شما قرار داده مي شود، اشتباه طبيعت و يا آسيب ناشي از يك صدمه را تصحيح كرده و به شما كمك مي كند تا لبخندي زيبا داشته باشيد. ونيرها نازك بوده و پوسته هايي هستند كه با مواد همرنگ دندان براي هرفرد ، بطور خاص ساخته مي شوند تا سطح جلويي دندانها را پوشش دهند. آنها معمولاً در لابراتوار و توسط تكنسين دندانساز ، از روي مدلي كه توسط دندانپزشك شما تهيه شده ، ساخته مي شوند.
شما بايد بدانيد كه اين، يك درمان غير قابل برگشت است، زيرا براي تطبيق پوسته ونير روي دندان ، لازم است مقدار كمي از مينای دندان برداشته شود.
دندانپزشك ممكن است به شما توصيه كند كه از بعضي غذاها و نوشيدني ها كه ونير شما را بدرنگ مي كند ، مثل چاي و قهوه پرهيز كنيد. گاهي ممكن است ونير ترك بردارد يا دچار شكستگي شود ولي براي اغلب افراد، زيبايي حاصل از كاربرد آن بيشتر ارزش دارد.
روكش دندان
شما ممكن است براي پوشاندن يك دندان و بازگرداندن شكل و اندازه طبيعي آن، نيازمند روكش باشيد. يك روكش دندان ، دندان شما را قويتر ساخته و ظاهر آن را بهبود مي بخشد. وقتي ميزان كافي از نسج دندان براي نگهداري يك پركردگي وسيع باقي نمانده باشد، روكش مي تواندآن دندان را پوشانده و ساپورت كند.
روكش ها ممكن است براي اتصال يك بريج ، محافظت از يك دندان ضعيف و يا ترميم دنداني كه قبلاً شكسته است ، بكار روند . روكش درمان خوبي براي دندان هاي بدرنگ و يا بدشكل است . همچنين براي پوشاندن يك ايمپلنت دندان نيز استفاده مي شود .
اگر دندانپزشك شما روكش شدن دندان را توصيه مي كند ، احتمالاً به يكي از دلايل فوق مي باشد تا به شما كمك كند دندان هايي سالم و لبخندي زيبا داشته باشيد .
بريج دندان
اگر شما يك يا چند دندان را از دست بدهيد ، دچار مشكل در جويدن و صحبت كردن مي شويد.دراين صورت بريج يكي از درمان هايي است كه با جايگزيني دندانهاي از دست رفته به حفظ شكل صورت و كاهش مشكلات جويدن كمك مي كند. بريج ثابت ، دندانهاي از دست رفته را كه بين دندانهاي ديگر هستند ، جايگزين مي سازد و نماي زيبايي دارد .
اين نوع ترميم ممكن است از طلا ، آلياژها، پرسلن (چيني) يا تركيبي از اين مواد باشد و به منظور ساپورت ، به دندانهاي مجاور كه به آنها دندانهاي پايه اطلاق مي شود ، باند شده يا به روكش روي آنها متصل مي شود. برخلاف بريج های متحرك كه مي توانيد آنها را بيرون آورده و تميز نمائيد، يك بريج ثابت فقط توسط دندانپزشك مي تواند برداشته شود. يك بريج ايمپلنت ، دندانهاي مصنوعي را مستقيماً به استخوان فك يا زير لثه ، بسته به نوع بريجي كه دندانپزشك تجويز كند ، متصل مي نمايد. بنابراين بسيار مهم است كه دندانهاي باقيمانده خود را تميز و سالم نگهداريد.
مواد مورد استفاده در روكش و بريج
پرسلن (سراميك/چيني)
اين ماده بصورت اينله و انله ، روكش و ونيرهاي زيبايي استفاده مي شود . ونير پوسته بسيار نازكي از پرسلن است كه ميتواند جايگزين ميناي دندان شود و يا بخشي از آن را مي پوشاند . ترميم هاي پرسلن بطور خاصي مورد قبول و پسند عامه مردم هستند ، زيرا رنگ و شفافيت آنها مشابه ميناي دندان طبيعي است . اين نوع ترميم حداقل دو جلسه و گاهي بيشتر وقت نياز دارد . ترميم با پرسلن تحت كشش يا فشار مستعد شكستن است. مقاومت آنها بستگي به ضخامت كافي پرسلن و قدرت باند آن با دندان زيرين دارد. آنها نسبت به سايش بسيار مقاومند، اما اگر سطح پرسلن خشن باشد، به سرعت سبب سايش دندان های مقابل مي شود.
پرسلن و فلز
نوع ديگري از ترميم غير مستقيم است كه بسيار قوي و با دوام بوده و در روكش يا بريج بكار مي رود. اين نوع ترميم قوي تر از پرسلن به تنهايي است. قسمت زيادي از دندان بايد تراش داده شود تا اين نوع ترميم روي آن تطابق يابد. گرچه بسيار مقاوم به سايش مي باشند، ترميم هاي پرسلن اگر سطح خشن داشته باشند، سبب سايش دندان هاي طبيعي مقابل مي گردند. ممكن است در ابتداي جايگذاري ترميم كمي حساسيت به سرما يا گرما وجود داشته باشد. اغلب بيماران مشكلي با اين نوع ترميم ندارند ، گرچه تعداد كمي نسبت به بعضي انواع فلز استفاده شده در ترميم، حساسيت و آلرژي نشان داده اند.
آلياژ طلا
آلياژ طلا، حاوي طلا، مس و ساير فلزاتي است كه ترميمي قوي بصورت روكش يا بريج را بدست مي دهد . آنها معمولاً براي اينله ، انله، روكش و بريج هاي ثابت استفاده مي شوند . بسيار مقاوم به خوردگي و تيرگي رنگ هستند . مقاومت بالايي به شكستن و سائيدگي دارند و اين امر موجب مي گردد كه دندانپزشك ، حداقل ميزان ساختمان دندان را حين تراش بردارد. آلياژهاي طلا مشكلي براي دندانهاي مقابل ايجاد نكرده و بخوبي توسط بيماران تحمل مي شوند. گرچه رنگ فلزي آنها شبيه نماي دندان طبيعي نيست.
آلياژ فلزی
آلياژ هاي فلزي غير قيمتي به رنگ نقره هستند و در روكش ، بريج ثابت و دنچر پارسيل استفاده مي شوند . آنها نسبت به خوردگي و تيرگي رنگ بسيار مقاومند و مقاومت بالايي به شكستگي و سايش دارند. رنگ فلزي آنها نماي دندان طبيعي را ندارد. بعضي بيماران ممكن است نسبت به فلزات، واكنش آلرژيك نشان دهند و در صورت كاربرد آنها ممكن است ابتدائاً حساسيت به سرما و گرما وجود داشته باشد.
ايمپلنت دندان
هيچ چيز جانشين دندان های سالم نمي شود . ولي وقتي شما دنداني را به دليل بيماري يا حادثه از دست داده ايد، بهتر است بدانيد كه راهي براي بازگرداندن لبخند زيباي شما وجود دارد . يك ايمپلنت دندانی ظاهر و احساسي شبيه دندان از دست رفته تان به شما مي دهد. دندانپزشك يك پايه يا فريم فلزي را زير لثه شماقرار مي دهد كه درست شبيه ريشه يك دندان به استخوان فك متصل مي شود. سپس دندانپزشك يك دندان جايگزين را روي ايمپلنت قرار مي دهد به نحوي كه شبيه وضعيت دندان اصلي خود شما به نظر آيد.
اغلب بيماران معتقدند ، ايمپلنت مطمئن و با ثبات است و آن را جايگزين خوبي براي دندان از دست رفته شان مي دانند . ايمپلنت ها مي توانند جايگزين يك يا چند دندان از دست رفته شوند.
لازم به ذكر است كه ايمپلنت نياز به جراحي دارد ، بنابراين بيماران بايد از نظر كلي در سلامت بسر برند ، لثه هاي سالم داشته و استخوان كافي جهت ساپورت ايمپلنت داشته باشند. در ضمن بايد مقيد به رعايت دقيق بهداشت دهان و ملاقات هاي مرتب با دندانپزشك باشند.
مراحل جايگزيني ايمپلنت
ابتدا جراحي جهت قرار دادن پايه ايمپلنت انجام مي شود. جراحي تا چندين ساعت ممكن است طول بكشد و سپس حداكثر 6 ماه وقت لازم است تا استخوان حول اين پايه رشد كرده و آن را محكم در برگيرد. بعضي ايمپلنت ها نياز به يك جراحي ثانويه دارند تا يك رابط(Post)، پايه را به دندان جايگزين متصل كند . در ساير انواع ايمپلنت ها، پايه و رابط بهم متصل هستند و همزمان قرار داده مي شوند.
پس از چندين هفته كه لثه ها بهبود يافتند ، مرحله بعد شروع مي شود . دندانهای مصنوعی ساخته شده و به قسمت رابط پايه متصل مي شوند. چون چندين بار امتحان دندانهای مصنوعی جهت تنظيم دقيق وضعيت آنها لازم است ، اين مرحله ممكن است يك يا دو ماه بطول بيانجامد.
جراحي ايمپلنت ممكن است در مطب دندانپزشك (تحت بي حسي موضعي) و يا بيمارستان (تحت بيهوشي عمومي) انجام شود . داروهاي ضد درد معمول و گاهي آنتي بيوتيك تجويز مي شود. دندانپزشك دستورات لازم جهت نحوه رعايت بهداشت دهان و نوع رژيم غذايي را به شما خواهد داد.